Libido sciendi

Αντιγράφω από τη Συριακή Διαθήκη:

Ναρκωμένη από τόσα χρόνια άσκησης του επαγγέλματος του αστυνομικού, από εκατοντάδες πεζές έρευνες, η libido sciendi του Σαρφατύ ξυπνούσε ξαφνικά. Μόνο όποιος υπήρξε επιστήμονας ή ερευνητής είναι σε θέση να καταλάβει τα δεινά που μπορεί να επιφέρει η libido sciendi, η επιθυμία για γνώση, η περιέργεια που είναι ο κινητήρας της μάθησης. Μια μουσουλμανική παροιμία από την Αφρική λέει ότι σε τούτον τον πλανήτη υπάρχουν δύο ακόρεστα πλάσματα: ο επιστήμονας και ο φιλάργυρος.

Όταν αυτή η επιθυμία κυριεύει ένα άτομο, είναι πιο ισχυρή από την πείνα ή τον ύπνο, τις ανέσεις ή τη μοναξιά· μετακινεί βουνά. Στην ιστορία των επιστημών, πασίγνωστες περιπτώσεις, από τον Αριστοτέλη ώς το ζεύγος Κιουρί, αποδεικνύουν ότι τούτη η επιθυμία, αν τεντωθεί σαν χορδή τόξου,
μπορεί να κάνει τον επιστήμονα να καταστρέψει την υγεία του, να εγκαταλείψει τη σταδιοδρομία του, να παρατήσει την οικογένειά του, να χάσει την περιουσία του, ακόμα και την ελευθερία ή τη ζωή του.

Διότι, για να ανακαλύψεις έναν νόμο ή μια αρχή που διέπει τον κόσμο, για να καταλάβεις πώς λειτουργεί ένας πολιτισμός ή μια διανοητική ικανότητα, πρέπει να συνδυάσεις τόσα γεγονότα, να δοκιμάσεις τόσες διατυπώσεις, να αντιμετωπίσεις τόσες προκαταλήψεις, που μόνο ένα αρχαϊκό ένστικτο, μια σκοτεινή και ακόρεστη παρόρμηση μπορεί να το κάνει. Μια δύναμη που αδιαφορεί για την ακεραιότητα και την ευτυχία εκείνου που είναι δέσμιός της.

Barouk Salamé, Η Συριακή Διαθήκη, μτφρ. Γιάννης Καυκιάς, εκδ. Πόλις, Αθήνα 2016, σ. 261-262.